• OKOLICZNOŚCI SPRAWY

W pierwszym postępowaniu o dział spadku nie doszło do podziału wszystkich nieruchomości stanowiących współwłasność. Jeden ze współwłaścicieli wytoczył kolejne postępowanie, by znieść współwłasność pozostałych nieruchomości, a drugi się temu sprzeciwił, twierdząc, że postępowanie można było prowadzić tylko raz.

• PROBLEM PRAWNY

Konieczne stało się rozstrzygnięcie, czy obowiązujące przepisy bezwzględnie zabraniają toczenia ponownego postępowania działowego co do wspólnych nieruchomości – innych, niż objęte poprzednim postępowaniem.

• • STANOWISKO SĄDU

Postępowania w tzw. sprawach działowych, czyli o dział spadku lub podział majątku wspólnego, nie muszą się toczyć „tylko raz” . Z ważnych powodów sądowy dział spadku (podział majątku wspólnego) może być ograniczony do części tego majątku.

Jeśli po dokonanym prawomocnie podziale majątku wspólnego ujawnią się kolejne składniki majątkowe, nieobjęte pierwszym postępowaniem sądowym, możliwe jest przeprowadzenie podziału uzupełniającego.

W razie nieintencjonalnego pominięcia części składników w pierwszym postępowaniu, istnieje możliwość wystąpienia z kolejnym wnioskiem, dotyczącym działu (podziału) pozostałych składników majątku będących nadal przedmiotem wspólnego prawa (SN, II CSKP 106/21)

• NASZ KOMENTARZ

Warto zwrócić uwagę, że choć ponowne prowadzenie takiego postępowania sądowego jest możliwe, to zostało ograniczone do ważnych powodów.

Sąd wspomina o „nieintencjonalnym pominięciu części składników” w pierwszym postępowaniu.

Ograniczenie takie nie występuje przy podziale umownym, który jednak zakłada istnienie zgody co do sposobu podziału, składu i wartości majątku, a także wspólnej chęci przeprowadzenia podziału, wszczęcia postępowania sądowego może żądać natomiast każdy spadkobierca (współwłaściciel).